علت بیماری ام اس (Multiple sclerosis / MS)

علت دقیق مولتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است، اما این بیماری به‌عنوان یک بیماری خودایمنی در نظر گرفته می‌شود که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به میلین (لایه محافظ رشته‌های عصبی در مغز و نخاع) حمله کرده و باعث آسیب به آن می‌شود.

میلین مانند یک پوشش عایق روی سیم‌های برق عمل می‌کند. هنگامی که این لایه تخریب می‌شود، سیگنال‌های عصبی کند یا مختل می‌شوند و این منجر به بروز علائم ام‌اس می‌شود.

چرا ام‌اس در برخی افراد ایجاد می‌شود؟

علت اصلی این بیماری هنوز مشخص نیست، اما تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی می‌تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد.

عوامل خطر برای بیماری مولتیپل اسکلروزیس

برخی از عوامل ممکن است خطر ابتلا به ام‌اس را افزایش دهند:

1. سن
   ام‌اس ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما معمولاً بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی تشخیص داده می‌شود. با این حال، این بیماری می‌تواند در افراد جوان‌تر یا مسن‌تر نیز بروز کند.
2. جنسیت
   زنان بین دو تا سه برابر بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به ام‌اس هستند.
3. سابقه خانوادگی
   افرادی که یکی از والدین یا خواهر و برادرشان به ام‌اس مبتلا هستند، ریسک بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند.
4. عفونت‌های ویروسی
   برخی ویروس‌ها با ام‌اس مرتبط شده‌اند، از جمله ویروس اپشتین-بار (EBV) که عامل بیماری مونونوکلئوز عفونی است.
5. نژاد
   افراد سفیدپوست، به‌ویژه با تبار اروپای شمالی، در معرض بالاترین خطر ابتلا به ام‌اس قرار دارند. در مقابل، افراد آسیایی، آفریقایی یا بومیان آمریکا کمترین میزان شیوع این بیماری را دارند.
6. اقلیم و جغرافیا
   ام‌اس در کشورهایی با آب‌وهوای معتدل مانند کانادا، شمال ایالات متحده، اروپا، نیوزلند و جنوب استرالیا بسیار شایع‌تر است.
7. سطح ویتامین D و قرار گرفتن در معرض نور خورشید
   کمبود ویتامین D و قرار نگرفتن در معرض نور خورشید می‌تواند خطر ابتلا به ام‌اس را افزایش دهد.
8. بیماری‌های خودایمنی دیگر
   افرادی که به سایر بیماری‌های خودایمنی مانند بیماری تیروئید، کم‌خونی خطرناک، پسوریازیس، دیابت نوع ۱ یا بیماری التهابی روده مبتلا هستند، ریسک بالاتری برای ام‌اس دارند.
9. سیگار کشیدن
   افرادی که سیگار می‌کشند، در صورت داشتن علائم اولیه ام‌اس، احتمال بیشتری دارند که بیماری‌شان به ام‌اس قطعی تبدیل شود.

جمع‌بندی

ام‌اس یک بیماری پیچیده است که علت دقیق آن ناشناخته باقی مانده است. ترکیبی از ژنتیک، عوامل محیطی و سیستم ایمنی در ایجاد آن نقش دارد. درک عوامل خطر می‌تواند به تحقیقات بیشتر برای پیشگیری و درمان‌های جدید کمک کند.