چرا استفراغ در حمله قلبی رخ می‌دهد؟

حمله قلبی، که با نام انفارکتوس میوکارد (MI) شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که عضله قلب به دلیل کاهش یا قطع جریان خون اکسیژن‌رسانی کافی دریافت نکند. این وضعیت معمولاً به دلیل انسداد عروق کرونری ناشی از تجمع پلاک‌های چربی (آترواسکلروز)، لخته خون یا سایر عوامل رخ می‌دهد. اگر اکسیژن‌رسانی به عضله قلب برای مدت طولانی مختل شود، ایسکمی (کمبود خون‌رسانی) ایجاد شده و در نهایت باعث نکروز (مرگ سلولی) در بخشی از عضله قلب می‌شود.

ارتباط حمله قلبی با استفراغ

یکی از علائم کمتر شناخته‌شده حمله قلبی، تهوع و استفراغ است. اما چرا حمله قلبی ممکن است باعث این علائم شود؟

یکی از دلایل اصلی این پدیده، نقش عصب واگ (Vagus nerve) در ارتباط بین قلب و دستگاه گوارش است. عصب واگ که بخشی از سیستم عصبی خودمختار است، از مغز به اندام‌های مختلف، از جمله قلب و دستگاه گوارش (معده و روده‌ها) گسترش می‌یابد. در هنگام حمله قلبی، تحریک بیش از حد عصب واگ رخ می‌دهد که می‌تواند باعث حالت تهوع، افزایش ترشح اسید معده و در برخی موارد، استفراغ شود.

سایر عوامل مؤثر در تهوع و استفراغ ناشی از حمله قلبی

علاوه بر تحریک عصب واگ، عوامل دیگری نیز می‌توانند در ایجاد تهوع و استفراغ در افراد مبتلا به حمله قلبی نقش داشته باشند:

1. فعال‌سازی سیستم عصبی خودمختار: استرس ناشی از حمله قلبی موجب افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک می‌شود که می‌تواند روی دستگاه گوارش تأثیر بگذارد.
2. درد و پاسخ بدن به استرس: درد شدید قفسه سینه در حمله قلبی می‌تواند باعث واکنش سیستم عصبی مرکزی شود که یکی از پاسخ‌های آن بروز تهوع و استفراغ است.
3. کاهش جریان خون به دستگاه گوارش: در حمله قلبی، بدن برای حفظ خون‌رسانی به قلب، جریان خون را از اندام‌های دیگر، از جمله دستگاه گوارش، کاهش می‌دهد. این کاهش خون‌رسانی ممکن است موجب اختلالات گوارشی از جمله تهوع شود.
4. اثر هورمون‌ها و مواد التهابی: در هنگام حمله قلبی، بدن مواد التهابی و هورمون‌های استرس مانند کاته‌کولامین‌ها (آدرنالین و نورآدرنالین) ترشح می‌کند که ممکن است باعث تهوع شوند.

جمع‌بندی

استفراغ و تهوع در حمله قلبی اغلب به دلیل تحریک عصب واگ، استرس عصبی و کاهش خون‌رسانی به دستگاه گوارش ایجاد می‌شود. این علائم به‌خصوص در برخی افراد، از جمله زنان، سالمندان و بیماران دیابتی، بیشتر دیده می‌شود و ممکن است با علائم گوارشی دیگر مانند سوءهاضمه اشتباه گرفته شود. بنابراین، در صورت بروز تهوع ناگهانی، همراه با درد قفسه سینه، تعریق یا احساس فشار در سینه، باید فوراً به اورژانس مراجعه کرد.