چرا احمق بودن یک قدرت است؟!

انسان‌ها معمولاً می‌ترسند که احمق تلقی شوند. اغلب افراد احمق به چشم تحقیر دیده می‌شوند. جامعه افراد احمق را بی فایده، به عنوان یک بار و نه یک دارایی، تصور می‌کند. از این رو، بسیاری از ما سعی می‌کنیم از احمق جلوه دادن خود در مقابل همکاران، دانش آموزان، اعضای خانواده و دوستان جلوگیری کنیم و گاهی اوقات، ما سعی می‌کنیم بسیار باهوش‌تر از آنچه هستیم ظاهر شویم، فقط به این دلیل که مردم برای ما احترام قائل شوند و ما را احمق تصور نکنند.

ما به اینکه دیگران در مورد ما چه فکر می‌کنند، چگونه ما را می‌بینند و نظراتشان اهمیت زیادی می‌دهیم.

فیلسوف معروف، آرتور شوپنهاور، در ابتدای کتاب خود به نام «در باب حکمت زندگی» این گونه بیان کرده است:
“به دلیل ضعف عجیب ذات انسانی، مردم معمولاً بیش از حد در مورد عقیده‌ای که دیگران در مورد آنها دارند، فکر می‌کنند. اگر چه کوچکترین تأملی نشان خواهد داد که این نظر، هر چه که باشد، به خودی خود برای خوشبختی ضروری نیست.”

از آنجایی که ما تا حد زیادی بر آنچه دیگران در مورد ما فکر می‌کنند، اهمیت می‌دهیم، ممکن است فراموش کنیم که چه چیزی واقعاً برای ما مفید است. گاهی اوقات اگر مردم برای ما احترام زیادی قائل نباشند، به نفع ماست!! اما برای بهره مندی از مزایای حماقت، باید میل به تایید گرفتن از دیگران را کم کنیم.

این مقاله به بررسی قدرت حماقت، نعمت احمق بودن، ظرافت حماقت و اینکه چرا احمق بودن سود دارد، می‌پردازد!!!

مزایای احمق بودن

مزیت شماره ۱: کاهش انتظار مردم از شما

سان تزو، استراتژیست نظامی باستانی، در اثر خود به نام هنر جنگ نوشت: «وقتی قوی هستید، ضعیف ظاهر شوید».

اگر فردی ضعیف‌تر از بقیه به نظر برسد، مردم او را دست کم می‌گیرند که این می‌تواند یک مزیت استراتژیک باشد.
اما آیا وقتی باهوش هستید، احمق به نظر رسیدن عاقلانه است؟

شخصیت یودا در فیلم‌های جنگ ستارگان را در نظر بگیرید که مانند یک احمق قدیمی، بدوی، اما کنجکاو عمل می‌کند و در گمنامی در سیاره پوشیده از باتلاق داگوبا زندگی می‌کند، زمانی که برای اولین بار با لوک اسکای واکر ملاقات می‌کند.
بعداً متوجه شدیم که او از این راه برای فهمیدن شخصیت و اخلاق لوک استفاده کرده بود.

احمقانه رفتار کردن می‌تواند چیزهای زیادی را در مورد شخصیت یک فرد نشان دهد، که یک مزیت استراتژیک است، به این دلیل که ما در حالی که خود را در تاریکی قرار می‌دهیم، اطلاعاتی درباره طرف مقابل به دست می‌آوریم.

وقتی مردم ما را کمتر از آنچه که هستیم تصور می کنند، دیوار دفاعی خود را پایین می‌آورند و بیش از حد به اشتراک می‌گذارند، زیرا ما را به عنوان یک تهدید نمی‌بینند و توانایی‌های ما را دست کم می‌گیرند. آنها همچنین ما را به عنوان رقیب خود نمی‌بینند.

البته احمقانه عمل کردن، نوعی دستکاری عاطفی یا مانیپیولیشن است و ممکن است با اخلاق در تعارض باشد، به خصوص اگر از آن برای آسیب رساندن به دیگران استفاده کنیم!!
هنگام احمقانه عمل کردن، افراد ممکن است ظرفیت شما را برای شرارت دست کم بگیرند و خطاها را بیشتر ببخشند.

از این رو، می‌توانیم به قیاس بگوییم که احمق در بسیاری از موقعیت‌هایی که فرد باهوش کارهای خاصی را نمی‌کند، اجازه انجام دادن آن کار را می‌گیرد، زیرا احمق به احتمال زیاد این کار را از روی عمد انجام نداده است. او به سادگی چیز بهتری نمی‌داند!!

مزیت شماره ۲: دادن دیدگاه و پرسپکتیو متفاوت

زمانی که در روش‌ها و الگوهای فکری خود بسیار غرق شده باشیم، یا زمانی که در مسایلی بسیار ماهر و با تجربه هستیم، ناچارا دیدگاهمان محدود می‌شود.
به دلیل این دیدگاه محدود، ما نسبت به راه‌حل‌هایی که بیشتر به ما کمک می‌کنند، چشم پوشی می‌کنیم و یا اصلا آنها را نمی‌بینیم.

مقاله‌ای در Psychology Today که توسط دانشمند ارشد گری کلین نوشته شده است، توضیح می‌دهد که چگونه احمق بودن می‌تواند از وقوع اشتباهات جلوگیری کند.

او داستانی در مورد یک کارمند باتجربه در یک کارخانه پتروشیمی می‌گوید که نمی‌توانست اشتباهاتی را که افراد تازه کار مرتکب می‌شوند، خطاهایی که باعث تعطیلی می‌شود و حتی موقعیت‌های خطرناک را قبول کند. او به همه زوایای کارش تنها از منظر خود نگاه می‌کرد.
اما او همچنان مسئول آموزش افراد تازه کار بود. او چگونه می‌توانست آنها را با موفقیت آموزش دهد، در حالی که نمی‌توانست از دیدگاه آنها استفاده کند؟

این زمانی بود که شروع کردم به فکر کردن به مزایای احمق بودن، اینکه بتوانم تجربه و دانش را از بین ببرم و دنیا را از چشم یک مبتدی یا هر کسی که اشتباهات احمقانه انجام می‌دهد، ببینم. این کار نیاز به مهارت خاصی دارد تا تخصص و هوش را جمع آوری کنید.

کارشناسان در قبول دیدگاه افراد تازه کار مشکل دارند. آنها اغلب تصور می‌کنند که همه می‌دانند چه می‌کنند، و همه آن‌چه را که می‌توانند ببینند، می‌بینند.

احمق ساختن خودمان می‌تواند به راه حل منجر شود. به عنوان مثال، با در نظر گرفتن دیدگاه فردی که فاقد دانش و تجربه است، می‌توانیم راه‌هایی برای کمک به آن شخص ابداع کنیم.
فرض کنید می‌خواهیم به نسل‌های سالخورده‌ای که نمی‌دانند چگونه با تلفن‌های هوشمند کار کنند، کمک کنیم. در آن صورت باید بتوانیم از منظر آنها به این گونه دستگاه‌ها نگاه کنیم، یعنی تا حدودی دانش و تخصص خود را رها کنیم.

احمق بودن همچنین می‌تواند به ساده‌سازی ایده‌ها و موقعیت‌های بیش از حد پیچیده منجر شود.
اغلب، ما چیزها را پیچیده‌تر از آنچه که باید باشد، می‌کنیم.
علاوه بر این، مردم تمایل دارند پیچیده را به ساده ترجیح دهند، که به عنوان “سوگیری پیچیدگی” نیز شناخته می‌شود.

در واقعیت، سادگی اغلب بهترین است و برای ساده نگه داشتن چیزها، باید موارد غیر ضروری را حذف کرد.

احمق بودن می تواند به ساده کردن مسائل پیچیده کمک کند، مثلاً با نگاه کردن به موقعیت از منظر یک کودک کنجکاو. اما همانطور که گری کلاین اشاره می‌کند، احمق بودن مهارت خاصی می‌خواهد.

مزیت شماره ۳: بی فایده بودن

افرادی که شما را احمق می‌دانند، انتظار زیادی از شما نخواهند داشت! یک مزیت بزرگ این است که احمق‌ها به طور کلی نادیده گرفته می‌شوند، زیرا مردم به آنها در انجام مسئولیت‌های بزرگ اعتماد نمی‌کنند.

برای بسیاری، نادیده گرفته شدن تجربه وحشتناکی است. چه کسی می‌خواهد بی فایده تلقی شود؟ چه کسی می‌خواهد به عنوان یک احمق دیده شود؟

اما همانطور که شوپنهاور اشاره کرد، نظرات دیگران برای خوشبختی ضروری نیست. به‌علاوه، اینکه مردم ما را احمق می‌بینند ممکن است ما را خوشحال‌تر کنند، زیرا وظایف و تعهداتی که ممکن است ما را تحت فشار قرار دهند، بر دوشمان نمی‌گذارند، زیرا فکر می‌کنند ما نمی‌توانیم آنها را انجام دهیم.

بنابراین اگر نگران این هستیم که جامعه چگونه ما را می‌بیند، جایگاه احمق یک نفرین است. اما اگر به این که آیا اطرافیانمان برای ما ارزش قائل هستند یا نه، یا به طور خاص، چه کمکی می‌توانیم کنیم و چه «استفاده‌ای» برای دیگران داریم، اهمیتی نمی‌دهیم، احمق بودن یک موهبت است.

داستان تائوئیستی درخت کج که توسط ژوانگزی بیان شده است، نشان می‌دهد که چگونه بی فایده بودن (یا بی فایده در نظر گرفته شدن) می‌تواند مفید باشد.
روزی روزگاری درختی کج در میان بسیاری از درختان راست ایستاده بود.
هیزم شکن‌ها از قطع کردن درخت کج خودداری کردند زیرا برای ایجاد تخته‌های چوبی بی فایده هستند. اما درختان راست را مفید می‌دانستند و به همین دلیل آنها را خرد می‌کردند.
بی فایده بودن درخت کج باعث بقای آن شده و در نهایت قدیمی و بزرگ می‌شود!!
درخت راست اولین درختی است که قطع می‌شود و چاه آب شیرین اولین چاهی است که تمام می‌شود.

احمق بودن (و در نتیجه بی فایده بودن) ممکن است ما را از بسیاری از مسئولیت‌ها نجات دهد و بنابراین، زندگی ما کمتر استرس زا خواهد بود، ما کمتر نگران خواهیم بود، و احتمال کمتری وجود دارد که توسط اطرافیانمان مورد استفاده قرار بگیریم، زیرا چیز زیادی برای دادن نداریم.
ما (به بیان مجازی) برای خدمت به عنوان سوخت برای دستگاه، خرد نمی‌شویم، زیرا ما واجد شرایط آن نیستیم.

بله، مردم ممکن است ما را دوست نداشته باشند و کمتر به ما فکر کنند، اما همانطور که شوپنهاور استدلال کرد، نظرات آنها برای خوشبختی ما ضروری نیست.

مزیت شماره: اساس تمدن

ماتییس ون باکسل، مورخ هلندی، هدف زندگی خود را تحقیق در مورد حماقت انسان است قرار داده است. به گفته او، حماقت کلید هوش انسان و توسعه تمدن انسانی است!!

به طرز متناقضی، حماقت بشر تهدیدی روزانه برای تمدن است، اما پایه و اساس وجود ما نیز می‌باشد، زیرا بشریت برای اینکه قربانی حماقت خودش نشود، مجبور شده است هوش خود را توسعه دهد.

ون باکسل می‌گوید: «هوش چیزی جز نتیجه تلاش‌های بیهوده ما برای درک حماقت خودمان نیست. انسان‌ها کارهای کاملاً غیرمنطقی انجام می‌دهند که اغلب با انگیزه ایدئولوژی‌ها و باورها انجام می‌شوند.

برخی افراد به خاطر آرمان‌ها یا غرور ملی موجودیت همنوع خود را به خطر می‌اندازند. از این رو، برخی از رهبران جهان مایل هستند از سلاح‌های هسته‌ای ویرانگر به عنوان وسیله‌ای برای دفاع از خود استفاده کنند، که منجر به نابودی دشمنان آنها و آنچه آنها سعی در دفاع از آن دارند نیز می‌شود.

تنها با توسعه هوش خود، مانند یافتن راه‌های هوشمندانه برای مقابله با تهدید هسته‌ای این عصر، می‌توانیم بر این حماقت انسانی غلبه کنیم. برای مثال، ممکن است راه‌هایی برای کنار آمدن و در نهایت ممنوعیت سلاح‌های کشتار جمعی پیدا کنیم.

بنابراین، فایده احمق بودن، در این مورد، این است که ما را ملزم می‌کند تا باهوش‌تر شویم تا بتوانیم در طول زمان بهتر از خود در برابر حماقت انسان محافظت کنیم.

ون باکسل ادعا می‌کند که حماقت حلقه مفقوده بین اجداد ما و ما است و می‌گوید که حماقت زمانی میمون را مجبور کرد که مغز خود را رشد دهد.

از آنجایی که حماقت انسان در همه جا وجود دارد و بعید است از بین برود، ممکن است بهتر باشد آن را در آغوش بگیریم و آن را منبع پیشرفت و مبنایی برای پیشرفت به عنوان یک گونه بدانیم.