طرحواره منفی گرایی و بدبینی چیست و چطور می‌توانیم آن را درمان کنیم؟

طرحواره منفی گرایی و بدبینی یکی از ۱۸ طرحواره ناسازگار اولیه است که در طرحواره درمانی شناسایی شده است. این طرحواره به یک الگوی مداوم از تمرکز مداوم بر جنبه های منفی زندگی، انتظار بدترین نتایج و داشتن یک دیدگاه به طور کلی بدبینانه اشاره دارد.

مقاله مرتبط: تله‌ها و طرحواره‌ها و راه کمک گرفتن از آنها برای زندگی بهتر

در اینجا چند نکته کلیدی در مورد طرحواره منفی گرایی و بدبینی وجود دارد:

۱. روند رشد

طرحواره منفی گرایی و بدبینی می‌تواند در نتیجه عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله تجربیات اولیه ناامیدی، تروما و ضربات روحی، یا فقدان کلی تقویت مثبت. همچنین می‌تواند تحت تأثیر سیستم‌های اعتقادی منفی یا قرار گرفتن مکرر در معرض محیط‌های منفی یا افراد منفی در دوران کودکی قرار گیرد.

۲. باورهای اصلی

افراد دارای طرحواره منفی گرایی و بدبینی اغلب دارای باورهایی اصلی هستند مانند “هیچ چیز برای من درست نمی‌شود”، “من نمی‌توانم به هیچ کس یا هیچ چیز اعتماد کنم” یا “دنیا مکانی خصمانه است.” این باورها به گرایش آنها به تفسیر وقایع و موقعیت‌ها در نور منفی و انتظار نتایج منفی دامن می‌زند.

۳. مشکلات شناختی

افراد دارای طرحواره منفی گرایی و بدبینی معمولاً درگیر تحریف‌های شناختی هستند، مانند توجه انتخابی به اطلاعات منفی، تعمیم بیش از حد (استنتاج نتایج منفی گسترده از رویدادهای منفی خاص)، و بزرگنمایی رویدادهای منفی در حالیکه رویدادهای مثبت را به حداقل می‌رساند. این الگوهای شناختی دیدگاه بدبینانه را تقویت می‌کنند.

۴. پاسخ‌های عاطفی

این طرحواره می‌تواند احساساتی مانند اضطراب، غم و ناامیدی را برانگیزد. افراد دارای طرحواره منفی/بدبینی ممکن است احساس مزمن نارضایتی، فقدان شادی یا اشتیاق و مشکل در تجربه احساسات مثبت را تجربه کنند. آنها همچنین ممکن است با احساس درماندگی یا ناتوانی دست و پنجه نرم کنند.

۵. تأثیر بر عملکرد

طرحواره منفی گرایی می‌تواند به طور قابل توجهی بر حوزه‌های مختلف زندگی یک فرد تأثیر بگذارد. این طرحواره می‌تواند مانع از توانایی افراد برای لذت بردن از تجربیات مثبت، حفظ روابط سالم و پیگیری اهداف شخصی شود. همچنین ممکن است به کناره گیری اجتماعی، انگیزه محدود، و مشکل در حل مسئله یا ریسک کردن به دلیل ترس از نتایج منفی کمک کند.

طرحواره درمانی با هدف کمک به افراد دارای طرحواره منفی و بدبینی، دیدگاهی متعادل‌تر و واقع بینانه‌تر از زندگی ایجاد می‌کند. تکنیک‌های درمانی مانند بازسازی شناختی، به چالش کشیدن باورهای منفی، پرورش قدردانی و تفکر مثبت، و یادگیری راهبردهای مقابله‌ای موثر اغلب برای رسیدگی و تغییر الگوهای بدبینانه زیربنایی به کار می‌روند.

توجه به این نکته مهم است که پرداختن به طرحواره منفی گرایی و بدبینی ممکن است به ترکیبی از درمان، خود انعکاسی و تمرین تکنیک‌های مثبت اندیشی در زندگی روزمره نیاز داشته باشد. کار با یک متخصص سلامت روان واجد شرایط که در طرحواره درمانی آموزش دیده است می‌تواند راهنمایی و پشتیبانی شخصی را در پرداختن به این طرحواره به طور موثر ارائه دهد.

به یاد داشته باشید، جستجوی کمک حرفه‌ای همیشه برای درک جامع و درمان هر گونه نگرانی روانی توصیه می‌شود.