طرحواره تنبیه چیست و چطور می‌توانیم آن را درمان کنیم؟

طرحواره تنبیه یکی از ۱۸ طرحواره ناسازگار اولیه شناسایی شده در طرحواره درمانی است. این طرح واره به الگویی از خودتنبیهی خشن یا اعتقاد به اینکه دیگران باید به خاطر اعمال اشتباهشان مجازات شوند اشاره دارد.

مقاله مرتبط: تله‌ها و طرحواره‌ها و راه کمک گرفتن از آنها برای زندگی بهتر

در اینجا چند نکته کلیدی در مورد طرحواره تنبیه وجود دارد:

۱. روند رشد

طرحواره تنبیه می‌تواند در نتیجه عوامل مختلفی از جمله تجربیات انتقاد شدید، تنبیه یا بی توجهی در دوران کودکی ایجاد شود. همچنین ممکن است از درونی کردن پیام‌های اجتماعی یا فرهنگی ناشی شود که بر مجازات به عنوان ابزاری برای حفظ کنترل یا عدالت تأکید دارند.

۲. باورهای اصلی

افراد دارای طرحواره تنبیه اغلب دارای باورهای اصلی هستند مانند «من باید به خاطر اشتباهاتم مجازات شوم»، «دیگران باید در قبال اعمالشان پاسخگو باشند» یا «مجازات برای عدالت ضروری است». این باورها تمایل آنها را به تنبیه خود یا حمایت از مجازات دیگران تحریک می‌کند.

۳. خودتنبیهی

افراد دارای طرحواره تنبیه معمولاً رفتارهای خودتنبیهی مانند انتقاد از خود، سرزنش خود یا انجام رفتارهای خودتخریبی برای تحمیل تنبیه بر خود دارند. آنها ممکن است یک منتقد درونی بیش از حد خشن داشته باشند و احساس کنند نیاز به پرداخت هزینه‌های شدیدی برای اشتباهات خود دارند.

۴. نگرش تنبیهی نسبت به دیگران

این طرحواره ممکن است به صورت نگرش تنبیهی نسبت به دیگران نیز ظاهر شود. افراد دارای طرحواره تنبیه ممکن است قضاوت‌های اخلاقی سختگیرانه‌ای داشته باشند، به پیامدهای سختگیرانه رفتار دیگران اعتقاد داشته باشند و از مجازات به عنوان وسیله‌ای برای حفظ نظم یا عدالت حمایت کنند.

۵. تأثیر بر عملکرد

طرحواره تنبیه می‌تواند به طور قابل توجهی بر حوزه‌های مختلف زندگی یک فرد تأثیر بگذارد. خود تنبیهی می‌تواند منجر به احساس گناه، شرم و کاهش احساس ارزشمندی برای خود شود. همچنین ممکن است به خودتخریبی، مشکلات در ایجاد و حفظ روابط سالم، و الگوهای فکری سفت و سخت در مورد اخلاق و عدالت کمک کند.

طرحواره درمانی با هدف کمک به افراد دارای طرحواره تنبیهی، دیدگاهی دلسوزانه و متعادل‌تر نسبت به خود و دیگران ایجاد می‌کند. تکنیک‌های درمانی مانند بازسازی شناختی، به چالش کشیدن باورهای تنبیهی، توسعه شفقت و بخشش به خود، و کشف راه‌های جایگزین برای درک عدالت و مسئولیت‌پذیری اغلب برای رسیدگی و درمان الگوهای زیربنایی تنبیه به کار می‌روند.

توجه به این نکته حائز اهمیت است که پرداختن به طرحواره تنبیه ممکن است نیازمند فرآیند تدریجی خود اندیشی، پذیرش خود و یادگیری روش‌های سالم‌تر برای مقابله با اشتباهات و تعارض باشد. کار با یک متخصص سلامت روان واجد شرایط که در طرحواره درمانی آموزش دیده است می‌تواند راهنمایی و پشتیبانی شخصی را در پرداختن به این طرحواره به طور موثر ارائه دهد.

به یاد داشته باشید، جستجوی کمک حرفه‌ای همیشه برای درک جامع و درمان هر گونه نگرانی روانی توصیه می‌شود.