خلاصه کتاب چگونه شاد باشیم: راهکارهایی عملی برای زندگی شادتر

مقدمه: یک رویکرد علمی برای افزایش شادی خود بیاموزید

آیا واقعاً دنیا به یک راهنمای دیگر برای شادی نیاز دارد؟ در حال حاضر، تعداد زیادی کتاب، پادکست و مقاله در مجلات درباره این موضوع وجود دارد.

متأسفانه، بیشتر این منابع توسط افرادی نوشته شده‌اند که خود را به‌عنوان “اساتید شادی” معرفی کرده‌اند، نه دانشمندان واقعی. نتیجه این کار اغلب ترکیبی از مطالعات علمی به‌طور سطحی، خرد عامه، حکایت‌های شخصی، نظریه‌های فردی و حدس و گمان محض است. اما نیازی نیست که این‌طور باشد.

طی دهه گذشته، حوزه روانشناسی اجتماعی تحقیقات زیادی درباره اینکه چگونه می‌توانیم شادی خود را افزایش دهیم، انجام داده است.

بخش زیادی از این تحقیقات تاکنون به عموم مردم منتقل نشده بود. اما در این خلاصه‌ها، شما با چیزی مواجه خواهید شد که مطمئناً جای خالی موجود در بازار خودیاری را پر می‌کند:

راهنمایی برای شادی که به‌طور کامل بر اساس علم است.

شرایط شخصی ما بسیار کمتر از آنچه فکر می‌کنیم بر شادی‌مان تأثیر می‌گذارند

اگر می‌توانستید یک چیز را در زندگی خود تغییر دهید، چه چیزی را انتخاب می‌کردید؟ یک شغل جدید، یک رابطه، یا یک محل سکونت متفاوت؟ شاید زمان بیشتر، پول، سلامتی یا زیبایی؟

بیشتر ما آرزوی چنین تغییراتی را داریم؛ تغییری در شرایط شخصی‌مان که تصور می‌کنیم زندگی ما را بسیار بهتر از چیزی که اکنون هست، خواهد کرد.

ما اغلب با این فکر زندگی می‌کنیم که: “اگر فقط این اتفاق برای من بیفتد، آن وقت خوشحال خواهم شد.”

اما طبق تحقیقات علمی، این تصورات بیشتر خیال‌پردازی هستند تا واقعیت. تجزیه‌وتحلیل داده‌های مطالعات مختلف نشان می‌دهد که شرایط شخصی تنها حدود ۱۰ درصد از تفاوت‌های سطح شادی افراد را توضیح می‌دهد.

به عبارت دیگر، اگر یک نفر از دیگری شادتر باشد، فقط ۱۰ درصد از این تفاوت را می‌توان با جزئیات اتفاقی زندگی آن‌ها، مانند درآمد یا وضعیت تأهل، توضیح داد. این موضوع ممکن است خلاف انتظار به نظر برسد. به‌هرحال، بیشتر ما انتظار داریم که شادی‌مان با ازدواج، ثروتمند شدن یا تغییرات مثبت بزرگ دیگر، به‌شدت افزایش یابد. درست است؟

خب، بله، اما این افزایش معمولاً کوتاه‌مدت است. دلیل آن پدیده‌ای به نام سازگاری لذت‌گرا (Hedonic Adaptation) است.

انسان‌ها توانایی شگفت‌انگیزی در عادت کردن به تغییرات زندگی دارند. به عنوان مثال، تصور کنید وقتی یک وسیله جدید و جذاب می‌خرید، در ابتدا هیجان‌زده هستید، اما بعد از مدتی، این تازگی از بین می‌رود و لذت کم‌رنگ می‌شود. در نهایت، به همان حالتی برمی‌گردید که قبل از خرید داشتید.

تحقیقات نشان داده‌اند که همین اتفاق برای ازدواج یا ثروتمند شدن هم می‌افتد. یک مطالعه نشان داد که زوج‌ها پس از ازدواج افزایش شادی را تجربه می‌کنند، اما این افزایش فقط دو سال دوام دارد.

مطالعه دیگری نشان داد که برندگان قرعه‌کشی نیز یک افزایش شادی کوتاه‌مدت داشتند که فقط یک سال طول کشید.

البته، این به این معنا نیست که شرایط شخصی هیچ تأثیری بر شادی بلندمدت ما ندارند. برای مثال، مطالعه‌ای نشان داده است که زوج‌های متأهل کمی بیشتر از افراد مجرد خود را «بسیار خوشحال» توصیف کرده‌اند. با این حال، این تفاوت ناچیز است: ۲۵ درصد در برابر ۲۱ درصد، یعنی تنها ۴ درصد اختلاف.

اگر این موضوع درباره چیزی به این بزرگی و معناداری مانند ازدواج صادق است، فکر می‌کنید آن شغل جدید یا خانه جدید در بلندمدت چقدر شادی برای شما به ارمغان می‌آورد؟