خلاصه کتاب بدن فراموش نمی‌کند: تأثیر تروما بر ذهن و بدن

بدن فراموش نمی‌کند کتابی مهم در زمینه تروما و تأثیر آن بر ذهن و بدن است. این اثر بر ایده‌ای تأکید دارد که مدت‌ها نادیده گرفته شده بود:

تروما فقط یک تجربه روانی نیست، بلکه در بدن نیز ذخیره می‌شود.

بسل ون در کولک توضیح می‌دهد که افراد آسیب‌دیده علائم خود را نه‌تنها در افکار و احساساتشان، بلکه در حالت نشستن، الگوهای خواب، تنفس، و حتی نگرش به ورزش و مراقبت از خود نشان می‌دهند.

مقدمه: بدن به‌عنوان حافظه‌ای زنده از تروما

درک بدن به‌عنوان آرشیو تجربیات عاطفی، رویکرد جدیدی را در تشخیص و درمان مشکلات روحی ارائه می‌دهد. ون در کولک تأکید می‌کند که درمانگران باید به‌جای تمرکز صرف بر روایت‌های ذهنی بیماران، نشانه‌های جسمانی تروما را نیز بررسی کنند. بدن، مانند یک دفتر ثبت وقایع، نشانه‌هایی از تجربیات تلخ گذشته را در خود حفظ می‌کند.

تأثیر تروما بر رفتار و فیزیولوژی

افرادی که در کودکی با خشم و ترس شدید والدین مواجه بوده‌اند، یاد می‌گیرند احساسات خود را سرکوب کنند. این سرکوب نه‌تنها بر ذهن، بلکه بر فیزیولوژی بدن نیز اثر می‌گذارد:

• برخی افراد بی‌تحرک و یخ‌زده می‌شوند.
• برخی دیگر در حالت آماده‌باش و تنش دائمی قرار دارند.
• بسیاری از افراد آسیب‌دیده از سرزندگی و قدرت بدنی خود وحشت دارند.

ون در کولک پیشنهاد می‌کند که درمان باید فراتر از گفتاردرمانی سنتی برود و روش‌های زیر را شامل شود:

• ورزش‌های فیزیکی مانند کیک بوکسینگ، کاراته، دویدن و شنا برای بازسازی احساس کنترل بر بدن.
• فعالیت‌های ریتمیک مانند طبل زدن و آواز خواندن برای تخلیه انرژی‌های سرکوب‌شده.
• یوگا و تکنیک‌های آرام‌سازی برای متعادل‌سازی سیستم عصبی.
• ماساژ درمانی آگاهانه برای بازسازی ارتباط مثبت با بدن.

یکی از روش‌های نوآورانه‌ای که ون در کولک معرفی می‌کند، درمان ادغام حسی است. او و تیمش در بوستون مرکزی راه‌اندازی کرده‌اند که به افراد اجازه می‌دهد از طریق فعالیت‌هایی مانند تاب خوردن، غلتیدن در استخر توپ، یا تعادل روی تیرک‌ها دوباره ارتباط خود را با بدنشان بازیابند. این تمرینات، فرصتی برای اصلاح بیگانگی طولانی‌مدت با بدن فراهم می‌کنند.

تروما چگونه روابط فردی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

افراد آسیب‌دیده، به‌ویژه کسانی که در کودکی مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند، اغلب از لمس و ابراز محبت گریزان‌اند و حتی نسبت به عزیزان خود بی‌اعتماد می‌شوند. این وضعیت در مبتلایان به PTSD نیز دیده می‌شود. آن‌ها تنها در میان افرادی که تجربیات مشابهی داشته‌اند احساس امنیت می‌کنند، که این امر می‌تواند به انزوای اجتماعی و مشکلات در روابط خانوادگی منجر شود.

گستردگی تروما در جوامع امروزی

تروما فقط مختص کهنه‌سربازان جنگ نیست. خشونت خانگی، سوءاستفاده‌ی کودکی، تصادفات، و سایر تجربیات آسیب‌زا نیز اثرات مشابهی بر ذهن و بدن دارند. میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با اثرات تروما زندگی می‌کنند، بدون اینکه از پیامدهای آن آگاه باشند. افرادی که تجربه‌های آسیب‌زا دارند، نه‌تنها خودشان، بلکه اطرافیانشان نیز درگیر اثرات این تجارب می‌شوند. بسیاری از افراد آسیب‌دیده به دیگران بی‌اعتماد هستند و تصور می‌کنند که کسی آن‌ها را درک نخواهد کرد.

این مسئله به‌وضوح در گروه‌های حمایتی که ون در کولک برای کهنه‌سربازان ویتنامی تشکیل داد، مشاهده شد. در این گروه‌ها، کهنه‌سربازان با افرادی که تجربه مشابهی داشتند احساس نزدیکی بیشتری داشتند، درحالی‌که کسانی که از جنگ آسیب ندیده بودند، از سوی آن‌ها بیگانه تلقی می‌شدند. این احساس جدایی و عدم درک متقابل، یکی از مهم‌ترین چالش‌های درمانی برای افرادی است که از PTSD رنج می‌برند.

چرا درک تروما مهم است؟

تروما فقط مختص کهنه‌سربازان جنگ نیست. خشونت خانگی، سوءاستفاده‌ی کودکی، تصادفات، و سایر تجربیات آسیب‌زا نیز اثرات مشابهی بر ذهن و بدن دارند. بر اساس آمار، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با اثرات تروما زندگی می‌کنند، بدون اینکه از پیامدهای آن آگاه باشند.

چگونه بدن راهی برای بهبودی نشان می‌دهد؟

ون در کولک دیدگاهی امیدبخش ارائه می‌دهد: اگرچه تجربیات تلخ گذشته اثرات پایداری بر بدن و ذهن دارند، اما از طریق توجه به نشانه‌های بدنی، انجام تمرینات مناسب، و بازسازی رابطه‌ی سالم با جسم و روان، امکان بهبودی وجود دارد. بدن، در کنار ذهن، می‌تواند راهنمایی برای عبور از تروما و یافتن مسیر به سوی آرامش و سلامت باشد.